Op dit moment, om 18.00 uur, vindt in Parijs een demonstratie plaats waarin de afschuw wordt uitgedrukt over de aanslagen die daar gisteren plaatsvinden. Op dit moment zijn er ook in Leeuwarden, Amsterdam, Rotterdam en andere gemeenten bijeenkomsten. Ik spreek mijn afschuw uit over het geweld in Parijs en doe dit namens u en ons allen. De vrijheid van meningsuiting is een groot goed dat wij ons niet laten afnemen. Het geweld tegen journalisten en tegen de politie veroordelen wij ten sterkste.

Hartelijk welkom op de nieuwjaarsreceptie van de gemeente Opsterland. Namens de gemeenteraad, het college en de ambtelijke organisatie heet ik u, inwoners, ondernemers, pers, en gasten van buiten Opsterland van harte welkom. Fijn dat u hier samen met elkaar het nieuwe jaar wilt beginnen.
Alvorens u en de uwen een heel gelukkig en gezond 2015 toe te wensen wil ik graag een paar woorden tot u richten.

Zoals u weet ben ik nu ruim een maand burgemeester van Opsterland. Een leuke maand, vol met nieuwe indrukken. Ik ben vooral druk met kennismaken. Mensen leren kennen, kijken hoe zaken lopen en luisteren. Een nieuwjaarstoespraak met daarin een heel uitgesproken eigenwijze mening van de burgemeester past niet erg bij zo’n periode van kijken en luisteren. Ik wil graag wat van de ervaringen van de eerste maand met u delen en wat vooruitblikken op 2015.

Ik heb nagevraagd wat nu momenten zijn uit 2014 die ons bijblijven.

Wat sterk bijblijft is de ramp met de MH17 waarbij ook twee inwoners van Gorredijk het leven verloren. Nu, een half jaar later, bepaalt de ramp nog steeds het nieuws. Het heeft nog veel tijd nodig om het verlies een plek te geven. In gedachten blijven wij bij de families en hun nabestaanden.

2014 is ook het jaar van een aantal dodelijke verkeersongevallen in onze gemeente. Van het ene op het andere moment is het leven voorbij en moeten zij die achterblijven door met hun leven. Onze gedachten zijn ook bij hen.

Gelukkig zijn er ook positieve zaken over 2014 te vertellen:
• Zo verliep de oudejaarsnacht dit jaar zonder noemenswaardige gebeurtenissen. Graag dank ik alle professionals die zich hier vol overgave voor inzetten. Ik heb op Oudjaarsdag zowel overdag als ’s avonds zelf een paar uur met handhavers en politie meegereden en gezien dat het daadwerkelijk een feest was in de dorpen. Complimenten dus ook voor de jongeren en andere inwoners die er een leuk feest van maakten.
• Er waren in 2014 verschillende jubilea van ijzersterken: drie inwoners werden 100 jaar, één werd 101 en één 102. Daarbij waren er zes 65-jarige huwelijksfeesten en één echtpaar vierde dat ze 70 jaar getrouwd waren.
• Er waren zes naturalisaties, waarvan ik er zelf 1 kort voor kerst mocht uitvoeren. Ik heb Amal, degene die het betrof, uitgenodigd met haar familie vanavond ook hier te zijn, ik heb haar nog niet gezien maar hoop dat ze komt.
• Ik begrijp dat muzikanten, acteurs en sporters uit Opsterland het weer bijzonder goed deden in 2014, ik noem er een paar;
• Brassband De Spijkerpakkenband vierde het 25 jarig jubileum en werd Nederlands kampioen
• Het eerste team van korfbalvereniging LDODK werd ook kampioen op het veld, en speelt nu in de hoogste klasse zowel op het veld als in de zaal
• Stichting Iepenloftspul Opsterlân won de Gouden Gurbe voor de produksje ‘Wylde Grizen’
• Grasbaanracer Jannik de Jong werd Europees kampioen,
• Paralympisch baanwielrenster Aleyda Norbruis won het WK en NK, en
• Suzanne Schulting won zilver op het NK shorttrack
• We hadden in 2014 ook gemeenteraads-verkiezingen. Een grotendeels vernieuwde raad staat nu aan het hoofd van onze gemeente. Het coalitieprogramma ‘Kreft fan de mienskip’ werd gesmeed.
• We kregen, tegen de trend in, een nieuwe huis-aan-huiskrant in Opsterland: de Sa!
• Buurtschap Oud Beets werd weer zichtbaar gemaakt door de plaatsing van naamborden.
• 2014 was het jaar dat de gemeentelijke brandweerkorpsen definitief overgingen naar de regionale brandweer. Veel verandering voor de brandweermensen zelf, maar als inwoner van onze gemeente heeft u er waarschijnlijk weinig van gemerkt. Opsterland kent nog steeds veel enthousiaste vrijwillige brandweerlieden, ik ontmoette ze deze week, die ook in de nieuwe organisatie het werk uitoefenen ten behoeve van ons allemaal.

• En …………Opsterland had in één jaar drie burgemeesters, nog allemaal vrouwen ook.

Wat 2014 ook bijzonder maakt is dat Opsterland is begonnen aan een aantal grote projecten. Projecten gericht op de toekomst en het vergroten van de leefbaarheid, ook voor toekomstige generaties. Ik noem de heropening van het Polderhoofdkanaal, waarvan de doorvaarbaarheid vorige week feestelijk is gevierd. Ik noem ook het project Gorredijk Centrum Oost, Dúnsân Bakkeveen en de N381.

Ook een opmerking over die inwoners die nog steeds de gevolgen van de economische situatie ervaren. De crisis lijkt misschien voorbij maar ook in Opsterland moeten we constateren dat het aantal mensen dat aangewezen is op een bijstandsuitkering, stijgt. De voedselbank krijgt steeds meer klanten en de komst van de speelgoedbank in Gorredijk getuigt van moeilijke tijden. Ook merken we dat onze ondernemers nog steeds last hebben van het economisch klimaat.

Dames en heren, sinds een week is het 2015 en heeft de gemeente door de 3 decentralisaties er een groot nieuw takenpakket bijgekregen (WMO, Jeugdwet en Participatiewet). Vrijwel het gehele sociale domein valt nu onder verantwoordelijkheid van de gemeente. Dat is een grote verantwoordelijkheid! Opsterland heeft het afgelopen jaar hard gewerkt aan de voorbereidingen en we zijn er nu klaar voor. Het wordt een spannend jaar, een overgangsjaar. We hebben er vertrouwen in.

Wij hopen wel dat politiek Den Haag, van wie we deze nieuwe verantwoordelijkheden hebben gekregen, nu de zelfbeheersing opbrengt om het ook echt los te laten. Den Haag vindt dat wij als gemeenten het beter kunnen dan zij daar ver-weg, wij zijn klaar om dat nu ook te gaan doen.
Ik vertel u namelijk niets nieuws als ik zeg dat die participatiemaatschappij al lang bestaat in Opsterland. Het is bepaald geen Haagse uitvinding. Dat doen wij hier al lang. Gorredijk is zelfs door Ziggo uitgeroepen tot het meest zelfredzame dorp van Nederland! En met recht dames en heren. Ze zijn hier begonnen met het koppelen van tvnetwerken omdat mensen zich hier het beste zelf kunnen redden, las ik in de krant.

2015 wordt het jaar van kracht
• De kreft fan de mienskip,
• De kracht van de regionale samenwerking, en
• De kracht van de gemeentelijke organisatie;

‘Kreft fan de mienskip’ betekent in de praktijk dat de kracht van de gemeenschap het vertrekpunt is voor alle verdere initiatieven en ontwikkelingen. Ik heb gezien de eerste maand hoe sterk het sociaal weefsel is in de gemeenschap. Vanzelfsprekend draagt ieder een steentje bij in de sportclubs. De buurman wil het gras wel maaien. Kleinkinderen halen boodschappen. Vrijwilligers helpen hun naasten. Iedereen doet mee en pakt zijn rol op. Ik zag het tijdens de werkbezoeken aan de plaatselijk belangen van Wijnjewoude en Friesepalen, en ervaar het eigenlijk overal. Een mooi voorbeeld is ook het project MFA Tijnje waar het dorp zelf de schouders onder zet.

De kracht van de regionale samenwerking zoeken wij onder andere samen met onze buren Oost- en Weststellingwerf. Er loopt op dit moment een evaluatie naar hoe wij elkaar als krachtige plattelandsgemeenten versterken, wij hebben daar het afgelopen jaar ervaring in opgedaan. In de samenwerking zijn en worden goede stappen gezet.
De kracht van de gemeentelijke organisatie ten slotte zal vooral in het feliciteren en faciliteren zitten. Feliciteren met goede initiatieven en ideeën, netwerken ontsluiten en deskundig advies geven en vervolgens de uitwerking faciliteren. U ziet dit bijvoorbeeld in het dorpenbeleid, dat samen met de plaatselijke belangen, voor de gemeente belangrijke en onmisbare partners, vorm krijgt. Tegenwoordig krijgen zij dorpsbudgetten die bijdragen aan de leefbaarheid in dorpen en de burgerparticipatie vergroten. Bijvoorbeeld voor fietstassen voor de ‘himmelploeg’, hanging baskets in de openbare ruimte en het organiseren van een kerststal.
Dames en heren, het woord voor 2015 wordt dus KRACHT. Kracht van de gemeenschap, kracht van samenwerking, kracht van familie, vrienden en buren, kracht van buurten, eigen kracht, de kracht van een goed idee en van contact maken. Veerkracht, daadkracht, draagkracht en slagkracht. Het zal niet altijd gaan om de kracht van hard tegen hard,-hard met een d-, van ploeteren en weerstand en de kracht uit je tenen halen.

We zullen het vaker moeten hebben van de kracht van hart tot hart -hart met een t-, van de kracht van het onverwachte, het kleine, de volharding. Als burgemeester zie ik het als mijn taak daarin te binden, om met u te kijken waar de kracht zit.

Ik wens u en ons als inwoners, dorpen, ondernemers, belangenorganisaties, maatschappelijke instellingen en gemeente van harte een krachtig nieuw jaar toe. Ik wens u daarbij mogelijkheden, optimisme en zegen toe.