Gorredijk | Hoe langer de WO II geleden is, hoe meer we geïnteresseerd raken in het leven van de gewone mensen uit die periode. Oorlogsdagboeken worden nog steeds uitgegeven. Vrijdagmiddag 30 mei om 15.00 uur wordt het bijzondere dagboek van Tjitske Eisenga-de Groot gepresenteerd in het Verzetsmuseum te Leeuwarden, voorafgegaan door een lezing van Truus de Witte over de slachtoffers van de meistaking in 1943.

Jan Eisenga

Tjitske was getrouwd met de bekende Gorredijkster onderwijzer Jan Eisenga. Als reactie op de meistaking in 1943 werd Jan Eisenga door de Duitse bezetter opgepakt en vervolgens gefusilleerd. Tjitske bleef ontredderd achter met haar twee kleine kinderen. Bovendien leed ze aan een onduidelijke ziekte, die later MS genoemd werd.

Tjitske schrijft verder in het dagboek dat Jan Eisenga reeds begonnen was. “Myn leafste, hoe sil ik no fierder gean yn dyn deiboek no sto net mear nêst en efter my stiest?”, schrijft ze drie weken nadat haar man gefusilleerd is. Zij richt zich tot haar overleden man en beschrijft zonder franje het rauwe verdriet om zijn verlies. Treffend is haar machteloosheid wat betreft de onzekerheid over zijn lot. De Duitsers lieten de familie van de slachtoffers van de meistaking in het ongewisse over hun begraafplaats.

Aangrijpend

Het dagboek begint in mei 1943 en eindigt begin 1946. Het toont hoe Tjitske langzaam de draad van haar leven weer oppakt. Het is niet alleen een aangrijpend maar ook zeer bijzonder egodocument geworden van een vrouw die tijdens de Tweede Wereldoorlog aan den lijve ondervond hoe haar man door de Duitsers van zijn bed werd gelicht en mee werd genomen en die nooit heeft geweten hoe hij aan zijn einde kwam en waar hij begraven lag.

Het dagboek van Tjitske Eisenga is voorzien van een korte biografie door Roel T. van der Heide. Van zijn hand verscheen in 2013 de biografie over Jan Eisenga:’Een vrije geest tot zwijgen gebracht’. Het voorwoord is van Truus de Witte. Zij verrichtte onderzoek naar vermisten en schreef de dissertatie ‘Op een onbekende plaats begraven. De April-Meistakingen van 1943’.

Tjitske schreef haar dagboek in het Fries. De simultaan te lezen Nederlandse vertaling is van Jetske Bilker. Tjitske Eisenga kreeg later een zekere bekendheid door het vertalen van kinderboeken. Zo is ‘De Tsien van Martens Afke’ van haar hand (Afke’s Tiental van Nienke van Hichtum).

Het dagboek wordt met toestemming en medewerking van de familie Eisenga uitgegeven bij uitgeverij Bornmeer in Gorredijk. De boekpresentatie is vrijdagmiddag 30 mei van 15:00 tot 16:30 uur in het Fries Verzetsmuseum, Wilhelminaplein 92 te Leeuwarden.