Door Wieger Moll
Naast de verkoopacties in de Winkelweek was de WHI ook actief tijdens de najaarsmarkt, waarbij de kermis op het Marktterrein duurde tot en met de donderdag. In vroeger tijden was vooral de woensdag de dag waarop vrouwen naar Gorredijk kwamen om hun inkopen te doen. Die dag stond toen ook wel bekend als “lapkemerk of âldewivenmerk”. Nu (in de jaren 50) werden er twee of drie vrouwenkoopdagen georganiseerd, waarbij door middel van speciale acties werd getracht het kooplustige publiek naar Gorredijk te lokken. Er werden verkoopshows gehouden in Zalen Veensma en wat te denken van het volwassen varken in een praam midden in de vaart aan de Lange- en Brouwerswal, waarvan het gewicht geraden moest worden. De prijs was het varken zelf, met 6 varkensrollades als troostprijzen. Mijn herinnering daaraan: Ik mocht aan het eind van de middag meehelpen om het varken terug te brengen naar haar voorlopige stal bij kannenfabriek De Jong. Daar kwam ik nog zeer onaangenaam in aanraking met de kooi, waarin het “kermisvarken” werd vervoerd. Gevolg: bloed aan mijn gezicht en een flinke buil aan mijn hoofd.

Zo druk was het vaak tijdens de maandag marktdag. En dan te bedenken, dat er soms ook nog autoverkeer door moest. In ieder geval de NTM-autobussen van de lijndienst Heerenveen – Drachten. Een andere mogelijkheid dan over de Hoofdbrug bestond toen nog niet. Om dat in goede banen te leiden stonden er bij het kruispunt met de Nijewei en bij de Hoofdbrug een aantal heel hoge tafels. Daarop stonden twee politieagenten, bijvoorbeeld Anthonides en Broersma of Jongsma en De Vries, die elkaar tekens gaven om de weg vrij te maken.
In 1952 werd in de Hoofdstraat een ballon opgelaten, waarbij men de lengte van het touw moest raden. Maar de politie kwam het hele zaakje inclusief een aantal prijzen in beslag nemen wegens overtreding van de Loterijwet. Daarvoor moest mijn vader als secretaris van de WHI zich in 1953 verantwoorden bij de kantonrechter in Beetsterzwaag. Hij voerde daar zelf de verdediging. Uitspraak: schuldig, met 150 gulden boete of 75 dagen hechtenis met verbeurdverklaring van de inbeslaggenomen goederen. Er werd beroep aangetekend bij de rechtbank in Leeuwarden. De rechter vond ook dat de WHI geen voorwaarden aan deelname had gesteld. Iedereen mocht meedoen, je hoefde niet eerst wat gekocht te hebben in Gorredijk, bonnen werden ook op straat uitgedeeld. En bovendien konden mensen met een timmermansoog de lengte van het touw wel naar behoren schatten. Kortom: vrijspraak. Dat was voor andere middenstandsverenigingen natuurlijk ook mooi. Maar nu ging de officier van Justitie tegen het vonnis in cassatie. Kortom er kwam een uitspraak van de Hoge Raad aan te pas. Maar eind goed, al goed. De officier werd in deze zaak niet-ontvankelijk verklaard en dat betekende algehele vrijspraak. Dat betekende ook, dat politie voortaan vrij wat soepeler zou optreden bij acties van verenigingen. De informatie over deze zaak heb ik uit oude kranten, ik was toen immers nog maar 10 jaar, maar de ballon in de Hoofdstraat kan ik me nog wel herinneren.