Door Anne Veenstra

Schoolreisjes

Als er geen school- en volksfeest is, dan is er voor alle klassen een schoolreis. De eerste, tweede en derde klas gaan naar Appelscha en de vierde tot en met de achtste klas gaan de afsluitdijk over met de bus van G.A.T.O. of Vleeshouwer. Ook zijn er treinreizen gemaakt naar Amsterdam en Rotterdam, voor ons wereldsteden. Uiteraard worden dan rondvaarten gemaakt in grachten en havens , dierentuinen, Schiphol en tunnels worden bezocht. Voor de meesten van ons betekent de schoolreis ook de kennismaking met de trein en de grote stad. Op de schoolreis naar Appelscha wordt een melkbus met ranja meegenomen. Voor de broodjes zorgen we zelf. Die zijn trouwens op de heenreis al grotendeels verorberd!

Schoolreisje klas 1, 2 en 3 naar Appelscha (1946)

Achteraan staan v.l.n.r. de onderwijzeressen De Bildt en Reinbergen, oudercommissielid Lammert Moll, meester Wapstra en de oudercommissieleden Euwe Nijboer en Age Hoekstra. Daarvoor staan v.l.n.r. Mieneke Veenstra, Ietje Kromsigt, Joukje Roelenga, Jacob de Jong, Grietje Jonker en Oene Dijkstra.
Op de middelste rij v.l.n.r. Trijntje de Boer, Hieke Spijkman, Wieke Vonk, Saakje Houwing, Jappie Simons, Sietze Klijnstra, Teje Homans, Anne Klijnstra, Douwe de Kroon en Stoffel Bakker. Op de tweede rij van onder v.l.n.r. Metje Boomsma, Grietje de Vries, Gepke Eier, een verstekeling, Tineke Pultrum en Annigje ? .
Vooraan v.l.n.r. Tillie Boomsma, Klaas Koelma, Henk Moll, Gerrit de Vries, Eddy Rudolphy, Harm Akkerman, Anne Veenstra, Jouke de Vries, Wouter Stoelwinder, Jan de Vries, Henk Hofma en Joke Tenge.

Nog een schoolreisje van de klassen 1, 2 en 3 naar Appelscha(1948)

Achteraan meester Bethlehem en de oudercommissieleden Age Hoekstra, Gerrit Eppinga en Euwe Nijboer.
Daarvoor v.l.n.r. Sieke van der Bij, Haitze Houwing, Jan Talsma, Dirk de Vries, Douwe de Kroon, Sietze Uithof, Attie de Vries, Trienke Bosker, Geertje Stoelwinder, Tjamme de Vries en Jelke Nijboer
Knielend v.l.n.r. Wieger Moll, Tetje Homans, Hiltje Houwing, Wieke Vonk, Grietje de Vries, Jan de Vries en Dries Akkerman
Daarvoor zittend v.l.n.r. Ekke Foppes, Pieter van der Spoel, Henkie Hofma,Thijs van der Wijk, Kees Dijkstra, Dikkie Coehoorn, Dikkie Pultrum, Engbert Post, Wouter Stoelwinder, Froukje Teyema, Juffrouw Reinbergen, Sytske de Vries, Jappie Simons en Brantje Hofstra.
Vooraan zitten v.l.n.r. Annie Nijholt, Corrie Rozenberg, Geesje Dijkstra, Corrie ten Hage, Gepke Eier, Jurrie Eppinga, ….Hofstra en Roel Klijnstra. Liggend Jan Foppes en Sietze Klijnstra.

Jelke Nijboer is verstandelijk gehandicapt en daarom blijft hij steeds op de achterste bank, een grotere dan de rest van de kinderen, in de vierde klas zitten. Bij het voorlezen mogen de liefhebbers naast Jelke in de grote bank plaats nemen. Jelke schrijft heel graag lange verhalen en zo nu en dan mag hij er één voorlezen van meester Bethlehem. Bijna elke nieuwe zin begint met “En toen……..”. Ook worden deze woorden veel als voegwoorden tussen de zinnen gebruikt. Je begrijpt dat wij elkaar wel eens lachend aankijken. Jelke wordt echter nooit uitgelachen!

Camperduin

Toen de duinen in zicht kwamen tijdens ons schoolreisje naar Camperduin riep Klaas Koelma van achter uit de bus: “Meester, is dat de Hondsrug?”

Schoolreis CAMPERDUIN (1950) Staande v.l.n.r. Douwe Wijnstra, Euwe Nijboer, Hans v.d.Sluis, Lammert Moll, Hennie Werksman, Duitse evacué, Gerrit Eppinga, Cor Looyenga, Juf Jikke Reinbergen, Wiekje Hofstra, Wieke Groensma, Bonnie Bosker, Jelke Nijboer, Albert Bakker, Meester Berend Wapstra, Attie Coehoorn, Anneke Kromsigt, Ietje Kromsigt, Meester Lute Bethlehem.
Daarvoor staan v.l.n.r. Hille Houwing, Stoffel Bakker, Joke Tenge, Oene Dijkstra, Henk Moll, Anne Klijnstra, Catrinus Koelma, Grietje Jonker, Liesje de Kroon,Aatje Oosterloo, Tineke Pultrum, Anne Veenstra.
Daarvoor zitten v.l.n.r. Jan Houwing, Jouke de Vries, Auke Veenstra, Anton Moll, Engbert de Vries, Brant Klijnstra, Eddy Rudolphy, Henk Eppinga, Roel Schoppen, Jacob de Jong, Trijntje de Boer, Gerrit de Vries, Age Hoekstra
Helemaal vooraan v.l.n.r. Sijke Moll, Klaasje Hoekstra, Trienke Eppinga, Saakje Houwing, Dieuwke Bakker, Hieke Spijkman, Joukje Roelenga, Tjitse de Boer, Klaas Koelma, Harm Akkerman.

Amsterdam

Schoolreis AMSTERDAM (1952) Achteraan staan v.l.n.r. Juf Reinbergen, de onderwijzers Bethlehem en Wapstra, oudercommissieleden Willem de Vries, Arjen de Vries en Binne Houwing, Oene Dijkstra, Stoffel Bakker, oudercommissielid Gerrit Eppinga, Wieke Vonk, Mieneke Veenstra, Grietje Jonker en oudercommissielid mevrouw Veenstra.
Daarvoor staan v.l.n.r. Anne Tenge, Thijs van der Wijk, Sietze van der Spoel, Wiepie Braam, Harm Akkerman, Jappie Simons, Ekke Foppes, Haitze Houwing, Jan de Vries Azn, Sieke van der Bij, Dikkie Coehoorn, Wouter Stoelwinder, Henkie Hofma, Imkje van der Heide, Annie Nijholt, Froukje Teyema, Dikkie Pultrum, Jurrie Eppinga, Klaasje van der Heide, Jikke Anema, Hennie Krist, Douwe de Kroon, Sytske de Vries, Lummie de Vries, Trienke Bosker en Tetje Homans.
Zittend v.l.n.r. Tjamme de Vries, Jan de Vries Wzn, Anton Talsma, Klaas Jonker, Jan Talsma, Kees Dijkstra, Hiltje Houwing, Attie de Vries, Corrie ten Hage, Geesje Dijkstra, Geertje Stoelwinder, Tjitske van der Spoel, Engbert Post, Henk van der Heide, Jan Foppes, Dries Akkerman, Tinus Looijenga en Jantje Akkerman.

Reisclub Kortezwaag

Op de foto hiernaast staat de reisclub Kortezwaag. Alle personen wonen dichtbij de Kortezwaagster brug en eens per jaar maken ze een reisje met de G.A.T.O.-bus van de gebroeders Oenema. Op Oudejaarsnacht wensen deze bewoners elkaar ook allemaal een “Gelukkig Nieuwjaar”. Dan is het erg gezellig op straat.
Bovenaan staan v.l.n.r.: Fokke de Vries, Johannes van der Meulen, Arjen de Vries, Wiebe Lageveen, Koop de Boer, Wiebe van der Wijk, Teun van der Brug, Hendrik van der Vliet en Marten Bron.
Op de tweede rij van boven staan v.l.n.r. Gerrit Jansen, Willem de Vries, Jinke de Vries, Teatske Jonker, Tjeerd Boerstra, Aukje Hofstee, Geertje van der Vliet, Lita.Bron, Romkje de Boer (bijna niet zichtbaar) en Willem Jonker.
Op de derde rij van boven staan v.l.n.r. Jelle Stoelwinder, Hansje Jonker, Ruurdje de Vries, Antje van der Meulen, Jan Vonk, Ham Boerstra, Betje van der Wijk, Hieke Lageveen, Hofstee, Rens Jansen en Lammert Dijkstra
Vooraan zitten v.l.n.r. Kee Vonk, Greta van der Brug, Rieke Stoelwinder, Griet Jonker, Corrie de Vries, Tinus en Griet Dijkstra, buschauffeur Joop Oenema en Annigje Dijkstra.

De middenstanders Gorredijk

Op de straatbeschrijvingen staan alle winkeliers rond 1950 genoemd, maar er zijn nog meer zelfstandigen in Kortezwaag. Bijvoorbeeld de veehandelaren Lammert Moll, Jan Wijnstra, Popke de Vries en Wiebe Hofma en de vele boeren uiteraard.
Hoewel we vrijwel alles kunnen kopen in ons dorp, komen er toch nog kooplui van buitenaf hun waren proberen te verkopen. Groenteboeren Rink Schaafsma en Jouke van der Zee uit Gorredijk komen hier rond op hun bakfiets. “Jan Bakje” en vrouw Holleman komen met een koffer met allerhande snuisterijen bij de deuren langs, net zoals enkele kooplui uit Zwaagwesteinde met lappen en dekens. Jan de Roos probeert op een andere manier centjes bij elkaar te vergaren via het zingen van zijn in het hele Noorden bekende “opera’s”.
Deze straatzanger uit Ureterp laat zijn gezang gepaard gaan met bewegingen van zijn wandelstok. Stuivers accepteert hij niet, omdat hij dat een belediging voor zijn zangkunst vindt. Op zijn zwarte slipjas heeft hij vele medailles. Naar eigen zeggen heeft hij één ervan van Prins Bernhard gekregen! Schillenboer Elle Welles uit Uilesprong komt wekelijks de aardappelschillen halen met zijn paard en wagen en vrijwel elke Kortezwaagster heeft op die dag een emmer met schillen bij de weg staan.
Zo nu en dan komt er een scharenslijper met zijn “scharensliep” langs de deuren. Als de Hamstra’s met hun schepen aanmeren bij de brug halen ze de te slijpen voorwerpen bij de bewoners van huis om ze bij of in hun schip te slijpen. Als ze hier wat langer liggen komen er wel eens een paar kinderen van hun bij ons op school. Wilkens, die met zijn vrouw Margje in een snikke (woonschip) in Gorredijk woont komt ook wel eens de scharen slijpen. Hij verkoopt touwens ook wel zelf gevangen bleien, snoeken en paling aan particulieren. Wilkens en Margje ken ik ook van bioscoop “Flora” boven hotel Wiegersma. Zij zitten dan altijd helemaal vooraan en Wilkens leeft dan met woord en gebaar mee! Wilkens maakt ook wel houten onderzetters voor pannen. Hij omkleedt de bovenkant met blik, dat hij met spijkergaten versiert met een bootje. Hij staat er ook om bekend dat hij, liggend op het dek van zijn snikke, de naam van de boot op de boeg schilderde. Omdat hij geen rekening met zijn schildershouding hield, bleek de naam op zijn kop op het schip te staan!

Op het Easterein kunnen de amateurvissers voor de maden terecht bij Johannes (Honnie) Kromsigt en Lammert Dijkstra, die naast zuivelproducten ook maden en ijs verkoopt. Als hij zijn melkroute heeft gelopen komt hij met dezelfde transportkar, waar nu een ijscobak op is gemonteerd, op mooie zomerse dagen rond met smeerijs. Hij en zijn broer Tinus hebben hun spulletjes opgeslagen achter in de schuur bij café Lingsma. Als Hâld Moed de ijsbaan open heeft gesteld verkopen Lammert en Tinus met hun vrouwen Annigje en Griet chocolademelk met koek in het ijshokje naast de baan. Daar is het altijd erg gezellig toeven!